(ร่าง)ประติมากรรมรูปเทพีแห่งศิลปวิทยาการที่ตึกไทยคู่ฟ้า( 9 Muses )

โดย พิทยะ ศรีวัฒนสาร

9 muses คือ เทพีแห่งศิลปวิทยาการ 9 นางที่มีบทบาทในการสร้างสรรค์แรงบันดาลใจให้แก่ศิลปินนักปรัชญาและคนทั่วไป เทพีทั้ง 9 ประกอบด้วย เทพีคลีโอ(Clio) เทพียูเทปี(Euterpe) เทพีธาเลีย( Thalia) เทพีเมลโปเมนี(Melpomeni) เทพีเทิร์ฟซิคอเร( Terpsichore) เทพีอีเรโต(Erato) เทพีโปลีมเนีย( Polymnia) เทพียูเรเนีย(Eurania/Ourania) และเทพีคอลลิโอเป(Calliope) บริเวณหน้าโถงบันไดทางขึ้นสู่ชั้นสองของตึกไทยคู่ฟ้า เคยเป็นเวทีแสดงละครเรื่องขุนช้าง และวิวาห์พระสมุทรในสมัยรัชกาลที่ 6

ประติมากรรมรูปเทพีอะธีน่า ทางเบื้องขวาของบันไดโถงกลาง ตึกไทยคู่ฟ้า ทำเนียบรัฐบาล

เทพีอะเธน่า

เทพีแห่งชัยชนะ(เทพีไนกี-Niki)

เทพีไนกี เป็นธิดาแห่งเทพพาลลัส (Pallas) เทพแห่งปัญญาและนักรบ และเทพีสติกซ์(Styx) เทพีแห่งความเกลียดชัง อาฆาตแค้น เป็นพระขนิษฐาของเทพคราตอส (Cratos) เทพแห่งพละกำลัง เทพีไบอา (Bia) เทพีแห่งอำนาจและความรุนแรง และเทพซีลุส(Zelus) เทพแห่งการต่อสู้ เทพีไนกี้และเหล่าเทพพี่น้องเป็นผู้รับใช้ของเทพซุส (Zeus) ตามตำนานเทพ เทพีสติกซ์นำพวกนางมาช่วยเหลือเทพซุสในศึกกับยักษ์ไททัน เทพีไนกี้ทำหน้าที่เป็นผู้ขับรถม้าศึก ตำนานเทพปกรณัมโรมันเรียกว่า เทพีวิคตอเรีย (Victoria) ปีกของเทพีไนกี้เป็นสัญลักษณ์ของลักษณะอันรวดเร็วแห่งชัยชนะ เทพีไนกี้ได้รับการบูชาร่วมกับเทพีอะธีนา (Athena) ซึ่งมีความเกี่ยวข้องอย่างใกล้ชิดหลังจากมีชัยชนะเหนือชาวเปอร์เชียนในสงครามมาราธอน (Battle of Marathon 490 ปีก่อนคริสตกาล) รูปปั้นของเทพีอาธีน่าแห่งพาร์ธีนอสในวิหารพาร์ธีนอน (Parthenon) ที่กรุงเอเธนส์(Athens) มีเทพีไนกี้กำลังยืนอยู่บนมือของนาง ศูนย์กลางวิหารพาร์ธีนอน(สร้างเมื่อราว 410 ปีก่อนคริสตกาล) ยังรวมเอาสถานศักดิ์สิทธิ์แห่งเทพีอาธีน่า ไนกี้ไว้ด้วยกัน (ขอขอบคุณข้อมูลจาก http://www.wikipedia.com/)

เทพีธาเลีย(Thalia)

ตั้งอยู่ทางด้านซ้ายมือของบันไดโถงกลางตึกไทยคู่ฟ้า สวมมงกุฎทำจากเถาไอวี่ สวมรองเท้าคีบ ติดล้อแบบรองเท้าสเก็ต น่าจะเป็นเทพีธาเลีย(Thalia) ผู้เป็นเทพยดาแห่งเรื่องตลก เรื่องสนุกสนาน (Comedy) และเทพีแห่งบทกวีเกี่ยวกับชนบท (Bucolic Poetry) ซึ่งในเทพปกรณัมกรีกระบุว่า สัญลักษณ์ของเทพีองค์นี้ คือ หน้ากากตัวตลก (Comic mask) พวงมาลัยทำจากเถาไอวี่(ivy wreath) และไม้ต้อนแกะ(shepherd's staff)

เทพีธาเลียสวมมงกุฎทำจากเถาไอวี่

เถาไอวี่สด(ขอขอบคุณข้อมูลจาก http://www.magnoliathailand.com/ )

ประติมากรจงใจสร้างเทพีธาเลียให้สวมรองเท้าติดล้อ เพื่อให้เห็นบรรยากาศของความสนุกสนานโดยอาจมีแรงบันดาลใจจากการที่ในช่วงประมาณกลางพุทธศตวรรษที่25กีฬาโรลเลอร์สเกต กำลังได้รับความนิยมอย่างมากในยุโรปและอเมริกา เห็นแล้วนึกถึงความสุขสันต์หรรษาในยุครัฐบาลเปลี่ยนสนามรบเป็นสนามการค้าภายใต้การนำของพล.อ.ชาติชาย ชุณหะวันภาพสเกตช์ของเทพีธาเลียจากประติมากรรมสลักหินอ่อนนูนต่ำของกรีก ชื่อ "Muses Sarcophagus" กำหนดอายุอยู่ในช่วงต้นคริสต์ศตวรรษที่2 ปัจจุบันอยู่ที่พิพธภัณฑ์ลูฟวร์(Via Ostiense - Louvre)

ประติมากรรมรูปเทพียูเรเนีย (Eurania) เทพีแห่งดาราศาสตร์ ตั้งอยู่บนชั้น 2 ตึกไทยคูฟ้า เห็นได้ชัดเจนเมื่อประติมากรสร้างเป็นรูปสตรีกำลังเหาะอยู่เหนือรูปโลก

Urania เทพีแห่งโหราศาสตร์ (Astronomy) มีสัญลักษณ์ คือ ลูกโลกแห่งสวรรค์ (Celestial globe)

รูปเทพีองค์อื่นๆที่ผู้เขียนกำลังศึกษาและเปรียบเทียบลักษณะทางประติมานวิทยา

ประติมากรรมหนึ่งใน 9 เทพีแห่งศิลปวิทยาการที่ตึกสันติไมตรี

ประติมากรรม1 ใน 9 เทพีแห่งศิลปวิทยาการที่ตึกสันติไมตรี

ประติมากรรม 1ใน9 ของเทพีแห่งศิลปวิทยาการ

ประติมากรรม1ใน9ของ เทพีแห่งศิลปวิทยาการ

ภาพลายเส้นประติมากรรมต้นแบบเทพีองค์อื่นซึ่งนำมาใช้ในการศึกษาเปรียบเทียบ

คลีโอ เทพีแห่งความรอบรู้ทางด้านประวัติศาสตร์ สัญลักษณ์ คือ ม้วนหนังสือ (Scroll)

Erato เทพีแห่งเรื่องโคลงรักใคร่รัญจวนใจ(Erotic Poetry) สัญลักษณ์คือ พิณมอลเลอร์ (Maller lyre)

Euterpe เทพีแห่งโคลงเพลง (Lyrical Poetry) สัญลักษณ์ คือ ขลุ่ยคู่ (Double flute)

Polyhymnia เทพีแห่งเพลงบวงสรวง (Sacred Song) ลักษณะเด่น คือ การนุ่งห่มแบบมิดชิด(Veiled and pensive)

Calliope เทพีแห่งโคลงมหากาพย์ (Epic Poetry) สัญลักษณ์คือ เชิงเทียน(Wax table)

Terpsichore เทพีแห่งการเต้นรำ (Dance) สัญลักษณ์ คือ พิณ (Lyre)

Melpomene เทพีแห่งเรื่องเศร้า (Tragedy) สัญลักษณ์ คือ สวมหน้ากากที่แสดงใบหน้าเศร้าหมองและมาลัยเถาไอวี่ (Tragic mask, ivy )wreath) ภายลายเส้นประติมากรรมต้นแบบจากเรื่องเทพปกรณัมของกรีก
"Muses Sarcophagus" shows nine Muses and their attributes, marble, early 2nd century AD, Via Ostiense - Louvre